Recensie / Review
The Javanese Kris
In / in: Wapenfeiten
Door / by: Albert G. van Zonneveld
The Javanese Kris is de Engelse vertaling van ‘Der Kris der Javaner’ (The Kris of the Javanese), een uitgebreid vierdelig artikel van Isaäc Groneman, dat in 1910 en 1913 is gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift ‘Internationales Archiv für Ethnographie’ . Daarnaast zijn de artikelen van zijn hand: ‘Puur nikkel als pamor’ (Pure nickel as pamor) en ‘Het Njirami of de jaarlijksche Reiniging van de Erfwapens en andere Poesaka's in Midden-Java’ (The Njirami, or the annual purification of hereditary weapons and other pusakas in Central Java) opgenomen. Daarnaast is uitgebreide aanvullende informatie en een grote hoeveelheid kleurenfoto´s en andere illustraties opgenomen.
Groneman heeft met zijn artikel een baanbrekende studie neergelegd waarin hij nauwgezet, stap voor stap het smeden beschrijft van vijf krissen met de ‘oerpamors’ wos wutah, blaraq ngirid, sekar pala, sekar ngadeg en sekar temu door de smid Karja di Krama en hij beschrijft hij de smidse en de werktuigen die bij het vervaardigen van de krissen worden gebruikt. Verder doet hij verslag van smeedexperimenten met o.a. zuiver nikkel en met nikkelhoudend ijzer van fietsenframes in plaats van het traditionele meteorietijzer pamor prambanan. Groneman besteedt uitgebreid aandacht aan de vele vormen van de rechte en gegolfde krisklingen, greepvormen, steelringen, greepvattingen, schedes en overschedes. Groneman geeft verder een theoretische beschouwing over de kris als historisch en cultureel fenomeen en heeft in zijn artikel indelingen in krisvormen opgenomen uit het krissenboek van N.L. Winter uit 1871 alsmede een vormenlijst uit een handschrift uit de kraton van Yogyakarta met 118 krisvormen.
Het artikel van Groneman is dé toonaangevende studie van de Javaanse kris die ook nu, honderd jaar later, nog niets aan belang heeft ingeboet.
Tot zover het oorspronkelijke geschrift van Groneman.
In ‘The Javanese Kris’ is daar nog een veelheid aan informatie en afbeeldingen toegevoegd. Allereerst een voorwoord en uitgebreide inleiding van David van Duuren met daarin ondermeer aandacht voor de onvermoeibare inspanningen van Groneman voor het behoud van de, in het begin van de twintigste eeuw, langzaam maar zeker verdwijnende pamor-smeedkunst.
Daarnaast is een groot aantal illustraties opgenomen. Honderdveertig kleurenfoto’s van uitmuntende kwaliteit van krissen en krisgrepen en enkele krisborden uit de collecties van verschillende Nederlandse musea en van particuliere verzamelaars. Verder bevat The Javanese Kris vijftig tekeningen in kleur met daarop meer dan honderd krisvormen, zwart/wit tekeningen met ruim tachtig krisvormen en daarnaast diverse andere afbeeldingen uit nog niet eerder gepubliceerde manuscripten uit 1840, 1850, 1858 en 1920.
Dan de uitvoering van het boek zelf: een lijvig werk, mooi en evenwichtig vormgegeven en met een chique uitstraling.
Samenvattend is het een prachtig boek: gedetailleerd en uitermate informatief, met daarbij uitmuntende foto’s en fraai vormgegeven met een luxe uitstraling. Een referentiewerk waar de verzamelaar van de kris niet omheen kan. Daarnaast is The Javanese Kris een boek voor liefhebbers van Indonesische kunst. Het is een lust voor het oog en nodigt uit om regelmatig door te bladeren. Een aanrader!
In / in: Wapenfeiten
Door / by: Albert G. van Zonneveld
The Javanese Kris is de Engelse vertaling van ‘Der Kris der Javaner’ (The Kris of the Javanese), een uitgebreid vierdelig artikel van Isaäc Groneman, dat in 1910 en 1913 is gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift ‘Internationales Archiv für Ethnographie’ . Daarnaast zijn de artikelen van zijn hand: ‘Puur nikkel als pamor’ (Pure nickel as pamor) en ‘Het Njirami of de jaarlijksche Reiniging van de Erfwapens en andere Poesaka's in Midden-Java’ (The Njirami, or the annual purification of hereditary weapons and other pusakas in Central Java) opgenomen. Daarnaast is uitgebreide aanvullende informatie en een grote hoeveelheid kleurenfoto´s en andere illustraties opgenomen.
Groneman heeft met zijn artikel een baanbrekende studie neergelegd waarin hij nauwgezet, stap voor stap het smeden beschrijft van vijf krissen met de ‘oerpamors’ wos wutah, blaraq ngirid, sekar pala, sekar ngadeg en sekar temu door de smid Karja di Krama en hij beschrijft hij de smidse en de werktuigen die bij het vervaardigen van de krissen worden gebruikt. Verder doet hij verslag van smeedexperimenten met o.a. zuiver nikkel en met nikkelhoudend ijzer van fietsenframes in plaats van het traditionele meteorietijzer pamor prambanan. Groneman besteedt uitgebreid aandacht aan de vele vormen van de rechte en gegolfde krisklingen, greepvormen, steelringen, greepvattingen, schedes en overschedes. Groneman geeft verder een theoretische beschouwing over de kris als historisch en cultureel fenomeen en heeft in zijn artikel indelingen in krisvormen opgenomen uit het krissenboek van N.L. Winter uit 1871 alsmede een vormenlijst uit een handschrift uit de kraton van Yogyakarta met 118 krisvormen.
Het artikel van Groneman is dé toonaangevende studie van de Javaanse kris die ook nu, honderd jaar later, nog niets aan belang heeft ingeboet.
Tot zover het oorspronkelijke geschrift van Groneman.
In ‘The Javanese Kris’ is daar nog een veelheid aan informatie en afbeeldingen toegevoegd. Allereerst een voorwoord en uitgebreide inleiding van David van Duuren met daarin ondermeer aandacht voor de onvermoeibare inspanningen van Groneman voor het behoud van de, in het begin van de twintigste eeuw, langzaam maar zeker verdwijnende pamor-smeedkunst.
Daarnaast is een groot aantal illustraties opgenomen. Honderdveertig kleurenfoto’s van uitmuntende kwaliteit van krissen en krisgrepen en enkele krisborden uit de collecties van verschillende Nederlandse musea en van particuliere verzamelaars. Verder bevat The Javanese Kris vijftig tekeningen in kleur met daarop meer dan honderd krisvormen, zwart/wit tekeningen met ruim tachtig krisvormen en daarnaast diverse andere afbeeldingen uit nog niet eerder gepubliceerde manuscripten uit 1840, 1850, 1858 en 1920.
Dan de uitvoering van het boek zelf: een lijvig werk, mooi en evenwichtig vormgegeven en met een chique uitstraling.
Samenvattend is het een prachtig boek: gedetailleerd en uitermate informatief, met daarbij uitmuntende foto’s en fraai vormgegeven met een luxe uitstraling. Een referentiewerk waar de verzamelaar van de kris niet omheen kan. Daarnaast is The Javanese Kris een boek voor liefhebbers van Indonesische kunst. Het is een lust voor het oog en nodigt uit om regelmatig door te bladeren. Een aanrader!
